Έχεις χρόνο για Fika;

Κείμενο: Βασίλης Λιπώνης

Τα ελληνικά μπορεί να είναι μία από τις πιο πλούσιες γλώσσες του κόσμου, ωστόσο υπάρχουν ξένες λέξεις που δεν μεταφράζονται ακριβώς. Στη Σουηδία μπορούμε να βρούμε μερικές από αυτές- όπως και μερικές φράσεις, που όταν μεταφραστούν κυριολεκτικά, τότε το νόημά τους ακούγεται αστείο στη γλώσσα μας και το αντίστροφο.

Fika

Η λέξη fika ίσως να είναι από τις πιο δημοφιλείς λέξεις στην σουηδική γλώσσα και είναι χρήσιμη είτε πας σαν τουρίστας είτε πας για να μείνεις. Fika είναι το συνήθως σύντομο διάλειμμα που κάνουν οι Σουηδοί για να πιούνε καφέ και να φάνε κάποιο συνοδευτικό κέικ.

Lagom

Μία λέξη που περιέχει την κοσμοθεωρία των Σουηδών. Όσο πρέπει. Ούτε πολύ, ούτε λίγο. Ούτε ζεστό, ούτε κρύο. Ούτε πεινασμένος, ούτε χορτάτος. Lagom λοιπόν είναι όσο πρέπει και είναι εντελώς υποκειμενικό μέτρο για τον καθένα.

Κnullrufs

Αυτή η λέξη μεταφράζεται εύκολα, αλλά αμφιβάλλω αν υπάρχει κάποια αντίστοιχη σε άλλη γλώσσα σε όλο τον κόσμο. Knullrufs είναι όταν τα μαλλιά σου είναι μπερδεμένα μετά την ερωτική πράξη.

Traska

Στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να κερνάμε τους φίλους μας ανακοινώνοντας το κέρασμα αυτό στην αρχή ή μαλώνοντας στο τέλος για το ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό.

Στα Σουηδικά υπάρχει η λέξη traska που σημαίνει ότι πληρώνω το ποτά όλης της παρέας κρυφά και μετά φεύγω χωρίς να το πω σε κανέναν.

Vabba

Αυτή είναι σίγουρα μια αγαπημένη λέξη για τους Σουηδούς και μια αγαπημένη πράξη για όλους. Ουσιαστικά vabba σημαίνει να μείνεις στο σπίτι, να μην πας στη δουλειά, δηλαδή, αλλά να πληρωθείς.

Τέλος, ας δούμε και μερικές σουηδικές εκφράσεις και τη διαφορά τους με την ελληνική μετάφραση:

Στην Ελλάδα, αν κάποιος νευριάσει πολύ, τότε λέμε ότι έγινε ταύρος σε υαλοπωλείο. Στη Σουηδία, αν θυμώσει κάποιος πολύ γίνεται skogstokig, δηλαδή ο τρελός του δάσους.

Από την άλλη, αν έχεις να πας κάπου επίσημα τότε, στα ελληνικά, βάζεις τα καλά σου. Στη Σουηδία ντύνεσαι μέχρι τα δόντια, Klädd up till tänderna.